Autor: Aneta Szpak-Korycka
Koordynator ds. gabinetu kosmetycznego Fundacji Black Butterflies, która powstała z inicjatywy znanej na całym świecie polskiej projektantki Ewy Minge.
Gabinet kosmetyczny fundacji powstał 3 lata temu z myślą o osobach zmagających się z chorobą nowotworową oraz tych, które ją przebyły. W tym trudnym czasie, oprócz leczenia farmakologicznego lekami cytostatycznymi i naświetlaniami, ważna jest odpowiednia pielęgnacja cery i skóry całego ciała. Istotną rolą w walce z chorobą jest także odpowiednie wsparcie psychologiczne. Dlatego misją fundacji jest holistyczne podejście do podopiecznych.
Wpływ terapii onkologicznej na skórę
Diagnoza choroby często powoduje głęboki kryzys życiowy, który trzeba przezwyciężyć. Terapia onkologiczna negatywnie wpływa na stan skóry, a nieuniknione działanie niepożądane stanowi dodatkowe obciążenie dla chorej osoby. Dlatego dla osób, które znalazły się w takiej sytuacji, bardzo ważna jest odrobina normalności. Podczas leczenia tą normalność znajdują w kosmetykoterapii i zabiegach kosmetycznych, które wykonywane są w gabinecie Fundacji.
Leczenie choroby nowotworowej odbywa się za pomocą metod agresywnych nie tylko dla komórek nowotworowych, ale też dla całego organizmu i skóry. Onkokosmetyka/kosmetykoterapia skupia się na efektach ubocznych leczenia dotyczących skóry. Dzięki odpowiednim zabiegom możemy przyczynić się do złagodzenia, a nawet zlikwidowania działań niepożądanych.
Podczas radioterapii (naświetlań) może dojść do zaniku gruczołów łojowych, odbarwień, przebarwień, teleangiektazji, obrzęków, podrażnień, odczynów popromiennych. Skóra bardzo szybko wysycha, zniszczone zostają jednostki łojotokowe skóry, co z kolei prowadzi do problemów w odnowie naskórka. Naświetlanie sprzyja także powstawaniu wolnych rodników, na co skóra może reagować stanami zapalnymi, świądem, pieczeniem i łuszczeniem się.
Skóra także źle znosi cytostatyki, dochodzi wówczas do podrażnień, stanów zapalnych, alergicznych czy swędzenia. Skóra jest niezwykle wrażliwa i podatna na uszkodzenia, co może powodować zakażenia wirusowe, bakteryjne i grzybicze. Musimy pamiętać, że pacjentki podczas choroby mają osłabiony układ immunologiczny. Skóra jest także bardzo wrażliwa na działanie promieniowania UV i należy pamiętać o odpowiedniej ochronie.
Podczas leczenia występują także skutki typu Erytrodyzestezja dłoniowo-stopowa (pękanie skóry na dłoniach i stopach), dlatego bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja tych części ciała.
Opieka kosmetyczna chorych onkologicznie
Wciąż bardzo mało mówi się opiece kosmetycznej-onkopielęgnacji nad osobami w trakcie i po terapii onkologicznej.
Nowotwór może dotknąć kobiety w każdym wieku i nie powinien pozbawiać ich możliwości dbania o zdrowie skóry i dobre samopoczucie. Jednak pamiętajmy, że ta pielęgnacja różni się od innych, ponieważ wymaga spersonalizowanych zabiegów nakierowanych na aktualny stan skóry. Zabiegi kosmetyczne w gabinecie Fundacji Black Butterflies to zabiegi starannie dobrane do potrzeb naszych Motyli. Wykonywane są na kosmetykach z linii Cannabis Therapy od firmy ARKANA, które nie zawierają pochodnych ropy naftowej, silikonów, substancji pochodzenie zwierzęcego, drażliwych detergentów i parabenów. Są hipoalergiczne, bezzapachowe i przeznaczone dla skór najbardziej wymagających, dysfunkcyjnych.
Wykonywane zabiegi są przede wszystkim o charakterze intensywnie regenerującym, głęboko nawilżającym, redukującym transepidermalną utratę wody (TEWL), wzmacniającym, kojącym, chroniącym przed wolnymi rodnikami.
W naszych działaniach dotyczących gabinetu, Fundacja stawia bardzo duży nacisk na kosmetykoterapię. Proponuje zabiegi kosmetyczno-relaksacyjne, które nie tylko wpływają na wygląd skóry i jej poprawę, ale także na lepsze samopoczucie, komfort życia, samoocenę i redukcję stresu co jest bardzo ważne w terapii onkologicznej.
Spotkanie z rzeczywistością - kosmetykoterapia na oddziale onkologicznym
Anna Gwara - mgr pielęgniarstwa, specjalista opieki długoterminowej. Oddziałowa Klinicznego Oddziału Onkologii w Szpitalu Uniwersyteckim w Zielonej Górze
„Czy pacjentka chora onkologicznie potrzebuje kosmetyków? Patrząc na moje podopieczne, bo tak nazywam pacjentki leczone na oddziale onkologii, zastanawiam się, czy choroba tak bardzo zawładnęła ich ciałem i umysłem, że zapomniały lub wyparły ze świadomości swoją kobiecość. Wchodząc na salę chorych, patrzę na duże, wypełnione lękiem oczy, często podkrążone, zasinione. Widzę suchą, bladą skórę i jakże często przerzedzone mocno włosy, bądź na szybko zawiązaną chustę przykrywającą ogoloną głowę. Patrzę i myślę sobie, jak sprawić, żeby pacjentki poczuły, że w sytuacji choroby, w jakiej się znalazły, powinny nadal czuć się kobietami.
Rozmawiając z chorymi, zauważyłam, jak bardzo pacjentki domagają się każdej informacji, która - choć na chwilę - oderwie je od przykrych myśli... Te obserwacje oraz idea holistycznego objęcia opieką chorych onkologicznie kobiet spowodowała, że razem z kosmetolog Anetą Korycką z Fundacji Black Butterflies rozpoczęłyśmy cykl spotkań dla Pań z zakresu pielęgnacji skóry, ciała i… duszy. Już po pierwszym spotkaniu widziałyśmy, że to strzał w dziesiątkę. Chore kobiety żywo zainteresowane tematem uśmiechały się, wyrażając wolę uczynienia czegoś przyjemnego dla siebie...
Choroba oraz związane z nią leczenie onkologiczne, które jest bardzo agresywne w postaci chemioterapii czy radioterapii, to ta część terapii, która odbiera pacjentce chęć do jakiegokolwiek działania niezwiązanego ze swoim Ja. To często odsunięcie na dalszy plan podstawowych niegdyś potrzeb i nawyków, to zaprzestanie patrzenia na siebie z pełną akceptacją... To w końcu ukryte głęboko oczekiwanie i nadzieja, że jeszcze nie wszystko stracone. I dlatego na oddziale onkologii zastosowana została kosmetykoterapia, jako metoda towarzyszącą stosowanemu tradycyjnie leczeniu. Oparta jest na pozytywnych emocjach, pozwala na relaks podczas zabiegów wykonywanych na oddziale w grupie spragnionych zmiany swojego samopoczucia pacjentek.
Ponadto wykonywana jest przyjaznymi dla ciała kosmetykami i, co najważniejsze, jest to terapia pozwalająca na odnalezienie drogi do swojej kobiecości.... Wymierne korzyści płynące z zastosowanej wśród pacjentek kosmetykoterapii to zmiana ich stosunku do siebie i mobilizacja do walki z chorobą, otrzymując impuls do dalszego działania na rzecz poprawy swojego stanu psychicznego i fizycznego. Wspierają siebie nawzajem i oczekują na dalsze fachowe wskazówki jak zadbać o siebie w czasie choroby onkologicznej”.
Onkopielęgnacja realną pomocą
Małgorzata Wiśniewska-Kieć, podopieczna Fundacji Black Butterflies zmagająca się z chorobą onkologiczną 4 lata.
„Po licznych chemioterapiach borykałam się ze stanami alergicznymi skóry. Bardzo mnie swędziała, potworzyły się drobne ranki, pęknięcia i pęcherze, które stwarzały duży dyskomfort, a że mam osłabioną odporność, jest duże zagrożenie przedostania się bakterii w głąb skóry. Zabiegi w gabinecie kosmetycznym Fundacji i zaproponowana mi onkopielęgnacja bardzo mi pomogły w wygojeniu się skóry, zlikwidowaniu stanów zapalnych. Cały czas używam onkopielęgnacji w codziennej pielęgnacji skóry, ponieważ mam pewność, że stosuję produkty odpowiednie dla mnie i mojej skóry”.
Aneta Szpak-Korycka - Koordynator ds. gabinetu kosmetycznego Fundacji Black Butterflies.
Dodatkowo, w tym roku działania Fundacji Black Butterflies Ewy Minge dotyczące onkopielęgnacji i kosmetykoterapii zostały przeniesione na oddział onkologii Zielonogórskiego Szpitala Uniwersyteckiego.
Za porozumieniem i zgodą ordynatora oddziału onkologii dr n. med. Marka Szwieca i oddziałowej mgr pielęgniarstwa Anny Gwary odbywają się cykliczne spotkania z pacjentkami przebywającymi na leczeniu onkologicznym.
Wykonuję zabiegi onkopielęgnacyjne, ale też jest to świetna okazja do przekazania wiedzy na temat codziennej pielęgnacji podczas choroby. Zauważyłam, że nasze spotkania przynoszą dużo korzyści dla pacjentek nie tylko pod względem pielęgnacyjno-onkokosmetycznym, ale również jest to doskonała okazja do rozmów, śmiechu, oderwania się od szpitalnej rzeczywistości. Odwiedzając Panie przebywające na oddziale onkologii, widzę ogromny sens i potrzebę takich spotkań, ponieważ holistyczne podejście do pacjenta jest bardzo ważne w procesie leczenia.
Materiał przygotowany przez:
Aneta Szpak-Korycka - Koordynator ds. gabinetu kosmetycznego Fundacji Black Butterflies.
